W uproszczeniu, gdańska sieć tramwajowa to dwie główne linie północ-południe równoległe do siebie (Al. Grunwaldzka/Wita Stwosza i Jana z Kolna/Al. Rzeczpospolitej) z kilkoma odnogami; daje to ograniczone możliwości alternatywnych przebiegów tras. Np. wszystkie tramwaje z południa na północ Gdańska muszą jechać albo przez Grunwaldzką albo przez Jana z Kolna, co wymusza większą niż w innych miastach duplikację tras.

Dodatkowo, te dwie główne linie leżą w pobliżu Szybkiej Kolei Miejskiej (SKM), przez co tramwaj bardziej konkuruje z pociągiem niż go uzupełnia. Jest to niezgodne z efektywnym podziałem zadań transportowych w aglomeracji o dobrej infrastrukturze kolejowej: pociąg – długie dystanse, tramwaj – średnie, autobus – krótkie.

Duplikacja (przykłady):

1. Aż 7 z 11 linii na Al. Zwycięstwa, gdzie nie ma na tyle dużego zapotrzebowania (po jednej stronie park, po drugiej niska zabudowa, do tego linia SKM bardzo blisko).
2. Linie nr 6 i 11 – niemal identyczne na całej swej długości.
   • Trzy linie (nry 6, 11 i 12) powielają się wzajemnie między centrum a Oliwą, jednocześnie dublując SKM.
3. Tramwajowe połączenie z Migowa do Wrzeszcza przez centrum (linia nr 12), podczas gdy autobus przez Jaśkową Dolinę jest niemal trzykrotnie szybszy.
4. 5 linii na Al. Grunwaldzkiej we Wrzeszczu, w porównaniu do 3 jeżdżących po Al. Rzeczpospolitej (na południe od pętli Zaspa) przez największe osiedla Gdańska.
5. Autobusy na lotnisko z centrum i z Wrzeszcza duplikujące pociągi PKM o podobnym lub gorszym czasie przejazdu i częstotliwości niż PKM (w tym autobus 122 będący połączeniem autobusu 110 i SKM).

Brakujące linie w obecnym układzie tras:

• Zaspa/Oliwa – Stadion/Amber Expo.
• Wschód-zachód po południu Gdańska (10 z 11 linii północ-południe, jedynie linia nr 5 kursuje wschód-zachód w północnej części miasta).

Rekomendacje zmian (przykłady):

1. Bardziej równomierny podział tramwajów między Al. Zwycięstwa a Jana z Kolna: po 4 na każdej z dwóch głównych linii północ-południe (aktualnie: 7 na Al. Zwycięstwa, 3 na Jana z Kolna), istotny w kontekście rozwoju terenów postoczniowych.
2. Likwidacja linii nr 6 na obecnej trasie i zmiana na trasę Jelitkowo – Nowy Port (wysoka częstotliwość kursowania w czasie imprez na Stadionie lub Amber Expo, niska poza tym). Związana z tym korekta innych tras, by łączna częstotliwość na aktualnej trasie linii nr 6 pozostała bez zmian.
   • Optymalnym rozwiązaniem redukującym duplikację z SKM byłoby co najwyżej po jednej linii tramwajowej na całej długości głównych linii północ-południe*. Trudne do zrealizowania z uwagi na brak linii tramwajowych północ-południe leżących dalej od SKM (patrzy wyżej).
3. Przekierowanie linii nr 12 na trasę z Migowa do Przeróbki (w lecie do Stogów) i korekta innych tras.
4. Powyższe zmiany tras doprowadzą do bardziej równomiernego podziału tramwajów między Al. Grunwaldzką (Wrzeszcz) a Al. Rzeczpospolitej (Zaspa).
5. Zmiana tras linii autobusowych nr 110, 122 i 210, aby nie pokrywały się z SKM i PKM.

* Np. Centrum – Al. Grunwaldzka – Wita Stwosza – Jelitkowo i Centrum – Jana z Kolna – Al. Rzeczpospolitej – Oliwa.

Po wprowadzeniu powyższych zmian sieć tramwajowa wyglądałaby następująco:(Aktualnie sieć wygląda tak.)

Jak układ torów obniża efektywność systemu:

• Zaledwie jedno połączenie między dwoma głównymi liniami północ-południe (Al. Hallera), brakuje linii przecinającej Al. Grunwaldzką np. koło Uniwersytetu, na wysokości Abrahama i Hynka.
• Brak linii Migowo/Łostowice – Wrzeszcz, czyli trzeciej linii północ-południe omijającej centrum miasta (w planach).

Efektywność: niska.

Zapraszam do komentowania (formularz).